Informatief
Voor meer informatie bent u altijd van harte welkom. Ook is het nog af en toe mogelijk bij Hans praktijkervaring op te doen. Neem gerust contact op omtrent de mogelijkheden.
Onze ervaring met het Bentheimer Landschaap is bijzonder goed. Het zijn grote, ruime schapen met een goed beenwerk. Door hun grootte kunnen ze snel en veel voedsel verwerken waardoor ideaal voor de begrazing. Het zijn makkelijke schapen, vertonen goed kuddegedrag en vreten werkelijk alles. Onze schapen staan wisselend op heidegronden, braakliggend terrein, golfbanen en in de winter op boerengrasland. Ze krijgen zowel in de zomer als in de winter nauwelijks bijvoeding, hooguit dagelijks wat rundveekoek om ze te lokken. Daarnaast soms mineralen emmers. We kunnen advies geven of deze schapen in uw geval geschikt zijn.
We werken nauw samen met Wolfgang Mersch en Gonnie van Amelsfoort, beide fervent Bentheimer Landschaap fokkers in Duitsland.
De website van Gonnie: https://www.schaeferei-herrenfehn.org/nl/
Het Bentheimer landschaap kent een zeer ruime bronst periode waardoor het mogelijk is het hele jaar door lammeren te krijgen. In ons geval loopt de ram er jaarrond bij hetgeen geen enkel probleem geeft. Na selectie op goede combinaties worden de rammen gewisseld en het natuurlijke verloop van aflammeren en spenen gaat vanzelf. Behalve de jonge rammen die vroeg willen gaan dekken, vaak rond de leeftijd van 5-6 maanden, wordt er niet gespeend. De lammeren mogen in principe zo lang mogelijk bij de moeder blijven wat ook voor een natuurlijke speen en dektijd zorgt. Wij hebben nooit problemen ondervonden met de uiers van de moeder door de lammeren er zo lang bij te laten.
De geboorte bij de Bentheimer verloopt zeer natuurlijk en zonder problemen. Het zijn goede moeders en de lammeren staan snel op de benen en groeien hard. In de regel krijgen ooien de eerste keer 1 lam maar tweelingen zijn geen uitzondering en bij heel goed voer in de dektijd worden er ook wel drielingen geboren. Onze voorkeur gaat altijd uit naar een gezonde en sterke een of tweeling.
Bij ons worden er dus het hele jaar door lammeren geboren, zowel in mei, juni als van september tot februari. De lammeren worden altijd buiten geboren, ook bij slecht weer. Onze dieren staan nooit op stal, enkel bij ziekte of hoge uitzondering. In de lammertijd zetten we vaak een oude trailer in de wei waar we eventueel de 1e nacht een ooit met lammeren in kunnen zetten maar daarna gaat ze direct weer bij de groep. Soms met heel bar weer krijgen de pasgeboren lammeren een ‘lammerjasje’ aan. Dit is meestal maar 3 dagen nodig, dan groeit het dier er uit en valt het er vanzelf af. Op goede grond groeien de lammeren bijzonder hard en vaak kunnen we ze met een mooi gewicht snel verkopen.
Het Bentheimer Landschaap is een sterk schaap met zeer weinig problemen. Maak gerust een afspraak om onze dieren te bekijken en meer te vragen. Onze Bentheimer Landschapen worden vergezeld van 2 ezels en worden in Flexinetten gehouden met stroom. We hopen hierdoor de wolf af te schrikken waardoor hij een makkelijker prooi elders bemachtigd.
Wij hebben af en toe stamboek Bentheimer Landschapen te koop. Jonge en oude rammen, jonge, gedekte of dragende ooien en lammeren. Ook kunnen we een mooi koppel samenstellen. Neem voor meer informatie contact met ons op.
Het lamsvlees van het Bentheimer Landschaap is heerlijk. We eten er zelf vaak van en laten ook wel oudere dieren slachten, deze worden dan verwerkt tot verse worst of gehakt. Indien u interesse heeft in lamsvlees (wij verkopen alleen per heel lam) neem dan even contact met ons op.
Ezels als bewaking
De volgende tekst is een vertaling van: ‘Using a Donkey as a Livestock Guardian:
the Pros and Cons’ – door Jan Dohner, Michigan.
Jan Dohner is de auteur van Livestock Guardians; Het gebruik van honden, ezels en lama’s om uw kudde te beschermen, door Storey Publishing. Ze heeft meer dan 30 jaar ervaring met kuddebewakingshonden en schreef dit boek om alle eigenaren en potentiële eigenaren van veehouders te helpen meer succes te behalen. Ze is ook de auteur van de Encyclopedia of Historic and Endangered Livestock and Poultry Breeds. Je kunt meer lezen op haar blog Rare on the Farm en haar auteurspagina op Mother Earth News.
Op zoek naar een bewaker voor het vee, hebben we gekeken naar zowel traditionele kuddebewakingshonden als waak Llama’s. Hoewel minder vaak gebruikt dan honden of Llama’s, is hier nog een mogelijkheid, namelijk een waak ezel. Een ezel die je wil gebruiken als bewaker moet een standaardmaat of groter zijn. Het is niet verantwoord om een miniatuur ezel te gebruiken als bewaker tegen honden of coyotes, omdat hij zelf zo kwetsbaar is. Standaard formaat ezels wegen ca. 200 – 250 kilo en hebben een schofthoogte tussen de 90 en 120 cm. Grotere ezels, zoals de Spanish Jacks of Mammoth Jacks, zijn zo groot als een paard. Zowel gecastreerde hengsten (ruinen) en ezelmerries, zijn geschikt als bewakers. Intacte mannetjes kunnen agressief gedrag vertonen naar het vee en kunnen veel moeilijker te hanteren zijn.
Een enkele ezel heeft meer kans om te socialiseren met je andere dieren, hoewel sommige eigenaren een merrie met een veulen gebruiken. Een op deze manier opgevoed veulen zou zelf een uitstekende bewaker moeten zijn als het zo opgroeit. Een jonge ezel of een gespeend veulen kan zich goed hechten aan het vee maar kan zichzelf of anderen niet verdedigen tot hij ouder is. Een jonge ezel kan ook proberen te spelen met zijn metgezellen, wat een serieus probleem zal worden als de ezel uiteindelijk veel groter is dan zijn weidegenootjes. Een drie jaar oude ezel is veel van zijn jeugdige speelsheid ontgroeid.
Voordelen:
Hoewel ezels minder sociaal zijn dan lama’s, zullen ze over het algemeen binnen enkele weken gewend zijn aan je andere dieren . Succesvolle gebruikers van waakezels adviseren dat je een kleine kraal voor de ezel in de schaapskooi maakt, waar ze elkaar allemaal in de loop van de tijd kunnen leren kennen voordat ze samen in een weidesituatie worden geplaatst. Ezels hebben de neiging om territoriaal te worden, hoewel ze niet patrouilleren in hun gebied. Ze zijn een bijzonder alert grazend dier met een zeer goed gehoor en een breder gezichtsveld dan paarden. Ze hebben ook de neiging minder spookachtig of vluchtig te zijn en meer geneigd om voet bij stuk te houden dan paarden. Als de ezel luid balkt bij bedreigingen, kan dit roofdieren ook sterk ontmoedigen.
Ezels zijn van nature agressief tegen honden en dit gedrag zal zich uitbreiden naar hun weidemaatjes. Ezels zijn niet doelbewust beschermend voor de dieren, maar reageren ofwel op een bedreiging op hun grondgebied of gedragen zich als een moederlijke merrie. Ezels zijn aanvaardbare bewakers van schapen, geiten en kalveren. Vaak zoeken de schapen of geiten bescherming bij de grotere ezel en zullen zich verzamelen als ze een bedreiging waarnemen. Ezels kunnen beschermen tegen een enkele vos, coyote, zwervende hond en mogelijk een bobcat.
Ezels die een roofdier aanvallen, zullen zeer agressief zijn en hun tanden en hoeven gebruiken. Ze balken mogelijk zeer luid. Ze zullen de dreiging aanvallen en proberen deze te verjagen. Als het tot een confrontatie komt zullen ze proberen in de nek, rug, borst of billen te bijten. Ze kunnen met hun hoeven slaan of zich omdraaien en het roofdier schoppen. Ervaren eigenaren raden sterk aan dat je de ezel niet probeert te stoppen die aan het wegjagen of aanvallen is en dat je daarna de ezel eerst laat kalmeren voordat je hem nadert.
In tegenstelling tot een kudde bewakingshond, zal de ezel vergelijkbare onderhouds- en voervereisten hebben met zijn weidemaatjes, hoewel ze mogelijk een hogere schuilplaats nodig hebben. Ezels zijn inwoners van woestijngebieden en missen de beschermende ondervacht van paarden. Ze hebben absoluut bescherming tegen regen en sneeuw nodig. Geef ezels geen toegang tot voeders, mineralenblokken en supplementen die alleen bedoeld zijn voor herkauwers. Ezels hebben ook sporenelementen, mineralen en zout nodig maar niet het witte zout dat door schapen of geiten wordt gegeten. Ezels zullen ook meer water drinken dan schapen of geiten. [extra aandachtspunt Greet: Ezels zijn sobere dieren, van te rijk gras dat geschikt is voor schapen, kunnen ezels ‘Hoefbevangen’ worden!]
Ezels hebben respect voor hetzelfde hekwerk als schapen, geiten of kalveren, hoewel ezels op houten hekken of palen kauwen.
Ezels hebben een extreem lange levensduur van dertig jaar of langer. Ze zijn ook relatief goedkoop, hoewel ervaren waak ezels meer zullen kosten.
Ezels hebben over het algemeen een kalm temperament en vormen weinig bedreiging voor buren of boerderijbezoekers. In tegenstelling tot honden, dwalen ezels niet en graven of blaffen niet.
Als u vertrouwd bent met paarden en paardenverzorging, is een ezel niet heel anders dan voeren, verzorgen en hanteren. Als u echter niet bekend bent met paarden, moet u de hulp inroepen van een ervaren persoon om u te helpen uw ezel te selecteren en u te leren om er voor te zorgen. Koop geen onhandelbare ezel. Niet alleen vereist de ezel regelmatig medische zorg en klauwverzorging, u moet ook veilig zijn wanneer u zich verplaatst tussen uw vee en de ezel hanteert.
Ezels kunnen worden gebruikt in weides waar andere vormen van roofdier controle worden gebruikt, zoals vergif of vallen. [In Nederland niet toegestaan!)
Nadelen:
Niet alle ezels zoeken de confrontatie met hondachtigen en kiezen ervoor om te vluchten. Sommige ezels negeren bedreigingen voor de andere dieren in hun weiland en reageren alleen als ze zelf worden bedreigd. Het is moeilijk om een potentiële ezel te testen op zijn bewakingsneigingen. Sommige gebruikers plaatsen een toekomstige waak ezel in een kleine kraal en introduceren een vreemde hond, waarbij er op wordt gelet dat de hond geen schade op kan lopen. Ezels mogen niet reageren op vertrouwde honden.
Ezels kunnen niet omgaan met meerdere hondenaanvallers of tegen wolven, beren, wilde zwijnen of bergleeuwen. Ezels beschermen ook niet typisch tegen kleine roofdieren, zoals wasberen, of tegen grote vogels.
Ezels waarschuwen je mogelijk niet voor bedreigingen, zodat je mogelijk niet bewust bent van de situatie in je weiland. Aan de andere kant, sommige ezels balken veel, wat je buren kan irriteren. Ezels zullen balken als ze eenzaam zijn of als je ze geleerd hebt om aandacht of voer te krijgen wanneer ze je zien. Verwacht wat balken wanneer je voor het eerst een ezel mee naar huis neemt.
Ezels hebben moeite met het bewaken van wijd verspreide schapen of geiten en zeer grote weiden met ruw terrein of zware struiken of bomen.
Waakezels accepteren mogelijk geen hoedende of kuddebewakingshonden en kunnen ook een bedreiging vormen voor huisdieren.
Sommige ezels zullen andere dieren lastig vallen en ze kunnen verwondingen veroorzaken. Ze kunnen zich ook bemoeien in de dek periode of met het geboorteproces. Wees voorzichtig met het plaatsen van een ezel samen met ooien en hun lammeren, tenzij u zeker bent van zijn gedrag. Het kan nodig zijn om op dit moment een waakezel bij de kudde te verwijderen
Aanval van de ezelhengst naar een hond.
Ezelhengst en merrie samen. Dit koppel heeft nooit een veulen gehad, een van beide is onvruchtbaar.
Jonge ezels zijn behoorlijk speels met andere dieren. Als deze groot genoeg zijn of brutaal om zich te weren is dat niet zo erg. Maar wij willen graag dat onze waakezels juist ook in de lammertijd, die bij ons buiten in het veld plaatsvindt, bij de schapen kunnen lopen. Dat ging met deze jonge merrie niet goed. Nadat we haar regelmatig in de gaten hielden en haar gedrag observeerden is het toch twee keer voorgekomen dat we een lam vonden met een bijtwond en een gebroken poot. Ons eerste koppel ezels doet dat niet maar we hebben de indruk dat dit gedrag bij een jonge ezel eerder naar voren komt. Ook toen ze ouder werd bleef dit gedrag en hebben we besloten haar te verkopen.
Ook hebben we geleerd dat het hebben van een merrie met veulen en een intacte hengst geen goed plan is. Je wil eigenlijk 2 ezels bij de schapen hebben maar dat ging nu niet, dan zou de merrie wederom gedekt worden en dat vonden we geen goed plan. De merrie met het veulen bij de kudde was ook geen optie, zo’n veulen is in principe voor een wolf ook een makkelijke prooi ondanks dat de moeder hem zou verdedigen. Maar daar wreef hem nou net de schoen …. De merrie, als veulen opgegroeid met onze honden, zag ze niet als een bedreiging. Ze was te lief naar buitenstaanders en te lomp naar de kudde.
De jonge hengst groeide uit tot een prachtig sterk dier maar liep alleen bij de schapen en we merkten dat het problemen gaf. We wilden hem eigenlijk niet ruinen omdat we weten dat ruinen sneller te dik worden en de kans lopen hoefbevangen te raken. Nu is dat risico bij ons in de zomer minder omdat onze schapen op schrale gronden grazen maar toch. Omdat hij intact is heeft hij een keer een ooi willen dekken …. dat bleef maar doorgaan en hij drukte de ooi soms tegen de grond. We hebben de ooi bij hem weggehaald. Andere ooien liet hij met rust. Hij zag de kudde steeds meer als zijn ‘eigendom’. We zagen hem de schapen weleens opdrijven. Ondanks dat hij superalert was naar alles in zijn omgeving hebben we toch besloten hem te verkopen.
Momenteel hebben naast de ezelhengst een Muildier merrie. Deze merrie is ontzetten waakzaam en fel naar alles wat er in haar omgeving gebeurt. Muildieren zijn niet vruchtbaar dus geen kans op veulens.